Featured Video

Sabtu, 15 Oktober 2011

Maambiak Contoh ka nan Sudah, Tuah ka nan Manang


[RB. KHATIB PAHLAWAN KAYO]

DALAM kaidupan saari-ari macam ragam kaadaan nan dialami, batua bak kecek urang tuo-tuo; lamo iduik banyak dirasai, jauah bajalan banyak diliek. Aratinyo memori utak kito kayo dek barbagai pamandangan, ado nan elok lai pulo nan buruak, ado nan manih ado pulo nan paik, ado nan manyanangkan ado nan manyusahkan. Bantuak itulah gambaran nan lakek di kapalo kito sapanjang iduik. Tingga lai kito mamilah jo mamiliah ma nan manguntuangkan, ma pulo nan marugikan. Sainggo dek utak nan lai cadiak diindang ditampih tareh, dipiliah atah ciek-ciek, diaambiak sado nan kapaguno.
Kaitan jo ungkapan di ateh, aratinyo, jo bapokok pangalaman iduik sasuai pulo jo kamajuan elemu pangatahuan maso kini, mandorong kito banyak mambaco, indak sajo nan tasurek, tapi juo nan tasirek. Sabab di minangkabau ado pasan “Panakiak pisau sirawik, patungkek batang lintabuang, silodang jadikan niru – Satitiak jadikan lawik, sakapa jadikan gunuang, alam takambang jadi guru”. Ungkapan tu maingekkan kito bahaso sabagai urang Minang diantaro tandonyo capek manangkok, inyo indak namua “telmi”, sabab inyo lah dilatiah bapikia tajam jo manukiak, sainggo dikatokan “alun bakilek lah bakalam, bulan disangko tigo puluah, alun diliek lah dimakan, raso lah langkok dalam tubuah”. Aratinyo tau dek kieh kato sampai, tau dek rantiang kamancucuak, tau dek dahan kamaimpok. Makonyo di Minangkabau banyak kato-kato sampiran atou kiasan nan hanyo dapek ditalaah dek aka nan bagizi, sarupo mamahami kato nan ampek (mandaki, manurun, malereang jo mandata).
Ujuang dari kepiawaian bapikia nan sarupo tu, dapek diliek dari urang-urang nan alah mardeka dari kungkungan dan balanggu adaik kabiasaan nan turun tamurun sajak niniak moyong daulu. Waloupun indak masuak di-aka sihaik tapi tatap dipaciek diganggam arek, sarupo baubek jo macam-macam jampi jo azimaik untuak panangka guno-guno jo palasik. Mambaka kumayan jo mantalakin mayik dikuburan, Sainggo lah bacampua aduak antaro ajaran agamo hindu, budha jo Islam, bacampua antaro tauhid jo syiriak, khurafat jo tahayul.
Karano tu, supayo salamaik dunie akhirek, kalou ka mancontoh, sarupo bangunan ambiaklah nan lah sudah tapi kuek sandi jo tonggaknyo, sarupo bangunan Balando saisuak nan tahan dek gampo, sabab dibangun lai jo elemu dan kajujuran. Bantuak itu pulo tuah ambiaklah dari nan manang nan lah tauji kajujurannyo lahie jo batin. Kini banyak tabukti manang pada mulonyo, tapi kudian bapanyakiek kironyo, karano mambali kabau batuntun. Sabab tu elok kito baati-ati, ndak usah talalu picayo jo muko nan babadak untuak maambiak sasuatu kajadi contoh, atou maambiak sasutau untuak tuah. Semoga!(*)

Tidak ada komentar:

Posting Komentar